‘Mijn zoontje ontwikkelde zich sneller door de bijeenkomsten van de Babyclub’

Vijf jaar geleden ontwikkelde Stichting Jonge Kind Centrum de Babyclub, speciaal voor ouders met een baby van nul tot vijftien maanden oud. Hier staat de brede ontwikkeling van het kind centraal. We vroegen ouders wat zij bij de Babyclub geleerd hebben.

Bij elke ouder speelt aan het begin van de opvoeding een gevoel van onzekerheid. Dit komt voornamelijk door het niet weten wat hen te wachten staat en het feit dat elke ontwikkelingsfase met nieuwe uitdagingen komt, blijkt uit onderzoek (Prinsen, 2012). De vragen die ouders hebben over de opvoeding, worden vaak gesteld aan vrienden, familie of andere ouders, wat een gevoel van steun geeft die we ‘sociale steun’ noemen.

Uit onderzoek blijkt dat niet alle ouders deze ‘sociale steun’ ervaren, bijvoorbeeld door een niet goed ontwikkeld sociaal netwerk.

Onzekerheid over de opvoeding kan tot een grote draaglast leiden, aldus onderzoek (Bakker, 1998). Dit kan op zowel korte als lange termijn problemen veroorzaken in de opvoeding en bij de ontwikkeling van het kind. Deze problemen zijn te voorkomen als vroeg wordt ingegrepen en er in een stimulerende opgroei- en opvoedomgeving wordt geïnvesteerd, aldus onderzoek (Slot 2019).

De Babyclub

Stichting Jonge Kind Centrum heeft vijf jaar geleden de Babyclub ontwikkeld, speciaal voor ouders met een baby van nul tot vijftien maanden oud. De Babyclub bestaat uit wekelijkse bijeenkomsten (lessen). Bij de Babyclub ontmoeten deelnemers andere ouders met hun baby en leren zij spelenderwijs hoe zij hun kind (nog) beter in zijn of haar ontwikkeling kunnen stimuleren. Zo worden er allerlei activiteiten georganiseerd die de brede ontwikkeling stimuleren. Denk aan boekjes (voor)lezen, liedjes zingen, babymassage, ontdekken van divers speelmateriaal, kijkactiviteiten zoals spelletjes met lichtjes en bellen blazen, het voelen van verschillende stoffen, muziek maken en luisteren.

Ook zit er standaard een ‘samenwerkingsactiviteit’ in de les waarin ouders samen iets moeten doen. Zo ontstaat er een beleving met de groep, bijvoorbeeld door een groot doorschijnend stretchkleed met elkaar vast te houden terwijl ze in de kring zitten. Op het kleed liggen ballonnen met lichtjes erin, door het kleed te bewegen gaan de lichtjes ‘dansen’. De baby’s liggen onder het kleed en zien de lichtjes. Naast een visueel spektakel voor de baby’s ervaren kinderen dat volwassenen samen kunnen werken en samen plezier maken.

Bij de Babyclub bouwen ouders dan ook een sociaal netwerk op, verbreden zij hun kennis over de ontwikkeling van hun baby en leren ze meer over de ontwikkelingsbehoefte van hun baby. Door het samen beleven van plezierige ervaringen, wordt de band tussen ouders en kind, de hechting, positief beïnvloed. Een goede positieve ‘ouderbetrokkenheid’ heeft het meest effect op de ontwikkeling van kinderen, aldus onderzoek (Bakker, 2013).

Onderzoek naar bevindingen Babyclub

Het Jonge Kind Centrum heeft een onderzoek laten doen naar de bevindingen van ouders die de Babyclub bijeenkomsten bijwonen of hebben bijgewoond. Studente, Toegepaste Psychologie, Alexandra van Noort interviewde eind 2019 twaalf ouders die eerder deelnamen of nog deelnemer waren. Doel van het onderzoek was om te achterhalen wat de ouders van de Babyclub vinden. De geïnterviewde ouders waren allen tussen 27 en 44 jaar oud.

Eén van de vragen die aan de geïnterviewden is gesteld, was: welke ontwikkeling heeft u uw baby zien doormaken tijdens het bezoeken van de Babyclub? De meerderheid zegt het lastig te vinden om dit precies aan te geven. “Ik merk wel dat voorlezen en de babygebaren die we geleerd hebben echt bijdragen aan zijn taalontwikkeling”, aldus een ouder. Ook vinden een aantal ouders dat het breed stimuleren van de baby ook voor een brede ontwikkeling zorgt.

Enkele ouders zien dat hun baby een sociale ontwikkeling heeft doorgemaakt tijdens de bijeenkomsten, door interactie met andere kinderen. De activiteiten samen met de baby doen, zorgt bij sommige ouders voor een gevoel van veilige hechting. “Ik had het idee dat mijn zoontje veel sneller ontwikkelde in positieve zin door de bijeenkomsten”, zegt een ouder.

Interactie tussen ouder en kind

Op de vraag ‘Hoe heb je de ouder-kindinteractie bij de Babyclub ervaren?’, geven alle ouders een positief antwoord. Meer dan de helft zegt dat deze interactie het vertrouwen van de baby heeft bevorderd, omdat het kind zich veilig of op zijn gemak voelde. Dit gevoel van vertrouwen is belangrijk voor het kind (Erikson, 1986). Meer dan de helft zegt dat deze interactie als resultaat heeft dat zij beter kunnen inspelen op de behoeftes van het kind.

Ook wordt het gewaardeerd dat de interactie ervoor zorgt dat ouders en kind echt dingen samen kunnen doen. Enkele ouders zeggen hun kind beter te begrijpen door de ouder-kindinteractie, een aantal zegt meer quality time te ervaren tijdens de bijeenkomsten. “De interactie zorgt voor een stukje bewustwording, waardoor je ervoor kan zorgen dat je kind wat relaxter wordt”, zegt een ouder.

Ook het feit dat ouders de autonomie van hun baby stimuleren wordt gewaardeerd. Dit kan bijdragen aan het zelfvertrouwen en de eigenwaarde van het kind (De Kruif, 2017). “Ik doe meer met mijn kind, maar laat ze ook veel zelf ontdekken en doen”, aldus een ouder. Een andere ouder: “door steun en veiligheid te bieden krijgt het kind zelfvertrouwen om zelf dingen te ondernemen.”

Gestimuleerd om meer thuis te doen

Alle ouders voelen zich door de bijeenkomsten gestimuleerd om thuis met de activiteiten aan de slag te gaan, blijkt uit de antwoorden. Zo zegt een ouder dat er nu voldoende keuze is om thuis activiteiten en interactie te creëren. “Ik vond het voorheen heel moeilijk om zinvolle activiteiten te bedenken om met mijn baby te doen”, aldus een ouder. De tips en tricks van de professionals helpen volgens meerdere ouders ook bij het bedenken van activiteiten.

De helft van de ondervraagde ouders zegt tot nieuwe inzichten gekomen te zijn door de bijeenkomsten van de Babyclub. Bijvoorbeeld over welk speelgoed goed is voor de ontwikkeling van een baby, of hoe je dit speelgoed aanbiedt. “Ik ga nu bewuster met mijn kind spelen en kijk beter wat hij doet en ziet en hoe hij reageert”, zegt een ouder.

De ouders zeggen dat ze vertrouwen, een veilig gevoel, steun, hulp en begeleiding hebben gehad van de professionals bij de Babyclub. Het feit dat ouders er een sociaal netwerk aan hebben overgehouden, zorgt bij hen ook voor een gevoel dat zij niet de enige ouders zijn die soms worstelen met de opvoeding. Ook de herkenning in ervaringen bij andere ouders hielp daarbij. ‘De babyclub heeft mij geholpen bij het beter inspelen op de behoeftes van mijn kind”, zegt een ouder. Een andere ouder kijkt na de bijeenkomsten anders naar zijn kind. “Het is niet alleen maar luiers verschonen en borstvoeding, maar ook spelen is belangrijk.”

Volgende te nemen stappen

Het Jonge Kind Centrum heeft als doel om ouders te sterken in hun ouderschap en hun opvoedersrol, een van de redenen dat de Babyclub gestart is. Het onderzoek en de uitkomsten, benadrukken het nut van de bijeenkomsten en de waarde ervan. Volgende stap van het Jonge Kind Centrum zal zijn om de Babyclub als preventief ouder-kind programma onder de aandacht te gaan brengen van beleidsmakers, kinderopvangorganisaties en andere professionals. Want, zeg nou zelf, dit soort ervaringen gun je toch iedere ouder en baby?!

Ben jij geïnteresseerd om meer te weten over de mogelijkheden om aan de slag te gaan met de Babyclub in jouw organisatie? Mail dan naar Marije Magito via marije@hetjkc.nl.